Protokół z noworocznego spotkania z instytucjami i organizacjami niosącymi pomoc humanitarną dla uchodźców w Kurdystanie.
W spotkaniu, które odbyło się we wtorek 19 stycznia 2016 w Warszawie, w siedzibie przedstawicielstwa Rządu Regionalnego Kurdystanu, wzięli udział przedstawiciele następujących instytucji:
Ambasador Stanisław Smoleń: Departament Afryki i Bliskiego Wschodu Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Ksiądz Mateusz Boguszewski- kierownik biura polskiego oddziału organizacji: „Pomoc Kościołowi w Potrzebie”
Ksiądz Tomasz Jegierski- prezes Fundacji SOS Dla Życia
B. Dziadkowiec- Fundacja SOS Dla Życia
Grzegorz Gruca- Wiceprezes Polskiej Akcji Humanitarnej
Anna Walczyk- Prezes Fundacji Anny Walczyk
Leszek Dawid Łazowski- Prezes HRIF- Humanitarian Resources International Foundation
Andrzej Antoń- Koordynator ds. Migracji- Polski Czerwony Krzyż
Mimo potwierdzenia obecności, na spotkanie nie dotarli przedstawiciele Polskiego Centrum Pomocy Międzynarodowej- prezes dr Wojciech Wilk oraz Olga Filipiak.
Ziyad Raoof, Pełnomocnik Rządu Regionalnego Kurdystanu w Polsce:
Podziękował wszystkim obecnym za przybycie. Wyraził wdzięczność za dotychczasowe zaangażowanie polskich władz i organizacji charytatywnych w pomoc uchodźcom i życzył owocnego roku 2016.
Następnie Ziyad Raoof przedstawił ogólną sytuację w Kurdystanie, w Iraku i na Bliskim Wschodzie, wspominając między innymi o:
-kolejnych falach uchodźców zmierzających do Kurdystanu od 2010 roku.
-skala problemu jest taka wielka, że można go określić mianem „katastrofy humanitarnej”
-Region Kurdystanu trapiony jest kryzysami na kilku frontach: exodus uchodźców, wojna z ISIS, kryzys finansowy, spadek cen ropy naftowej
Więcej szczegółów w folderach, które otrzymali wszyscy uczestnicy spotkania.
Ziyad Raoof podkreślił, że widzi potrzebę stworzenia podmiotu koordynującego wysiłki na rzecz uchodźców w Kurdystanie. Prosi zebranych gości o wymianę poglądów i pyta, jaką formę może przybrać platforma współpracy. Przypomniał o najpilniejszych potrzebach w Kurdystanie, o których byliśmy ostatnio powiadamiani: niedobór chloru do oczyszczania wody, niedobory lekarstw, kwestia odbudowy zniszczonego miasta Shingal. Podkreślił przy tym, iż rozwiązanie problemu uchodźców w Europie leży na Bliskim Wschodzie, w tym w Kurdystanie. Kluczem do rozwiązania kryzysu jest zapewnienie możliwości powrotu uchodźców do swoich domów.
Ziyad Raoof podkreślił, że celem spotkania jest wysłuchanie opinii na temat tego, co my możemy zrobić, a na co możemy liczyć z Państwa strony.
Stanisław Smoleń- Ministerstwo Spraw Zagranicznych:
Zaangażowanie MSZ w pomoc jest aktualne. Iracki Kurdystan jest na liście terenów priorytetowych, projekty tam będą miały pierwszeństwo w realizacji.
Wszyscy mają świadomość, że ustabilizowanie polityczne i ekonomiczne Bliskiego Wschodu to problem na wiele lat. Chcemy oglądać jedność na Bliskim Wschodzie, także w Kurdystanie. Prosimy, by sytuacja w Kurdystanie nie osłabiała argumentów na rzecz zaangażowania się Polski.
Dla całej UE jest to najważniejszy problem, który będzie dominować podczas kolejnych szczytów.
Zaangażowanie musi być instytucjonalne. Dziękuję więc Ziyadowi Raoofowi za spotkanie. Jest to dobry początek kontaktów. Pomoc musi być zarówno doraźna, jak i rozwojowa.
W Polsce skończył się przejściowy czas wyborów, trzeba było wdrożyć nowych decydentów, ale teraz będzie łatwiej rozmawiać na temat takich inicjatyw. Działalność biura KRG jest bardzo ważna.
Zapowiedź wzmocnienia agencji konsularnej w Erbilu i obecności politycznej Polski.
Anna Walczyk- Fundacja Anny Walczyk
Podkreślenie potrzeby jedności w Kurdystanie.
W tym roku fundacja będzie pomagać w obozie Bajed Qandal- pomoc medyczna, psychologiczna, warsztaty dla dzieci uchodźców.
We wszystkich obozach w Kurdystanie panuje zła sytuacja. W niektórych ludzie są już po kilka lat.
Leszek Dawid Łazowski
Humanitarian Resources International Foundation od 30 lat pomaga w różnych częściach świata- głównie poprzez logistykę i transport.
Przez ostatnie 6 miesięcy HRIF dostarczył do Kurdystanu pomoc o wartości 7 milionów dolarów.
W styczniu 2016 do Kurdystanu dotarło 12 tirów.
Dla HRIF ważne jest działanie w oparciu o lokalne społeczności.
Pomoc humanitarna powinna wiązać się z przywracaniem godności potrzebującym i zwróceniem uwagi na przyszłość kraju.
Rząd Regionalny Kurdystanu musi zdać sobie sprawę, że 50-60% uchodźców przebywających w Kurdystanie nigdy już nie wróci do siebie.
Potrzeba przyjrzenia się uchodźcom- zidentyfikowania kto ma jakie talenty, potencjał i jak można to wykorzystać z korzyścią dla rozwoju kraju.
Wspomniał o pomocy HRIF dla poparzonego chłopca z obozu dla uchodźców w Suleimaniji. Chłopiec niedługo przyleci na leczenie do Polski.
Znaczenie zbierania konkretnych produktów, zamiast pieniędzy.
Zadeklarował, że jak tylko potrzebny będzie transport pomocy humanitarnej, chętnie pomoże, ma w tym doświadczenie.
Marta Titaniec- Caritas Polska:
W zeszłym roku Caritas wsparło transport polskiego MSZ z pomocą humanitarną dla Kurdystanu.
W tym roku Caritas dostarczy lekarstwa dla obozu uchodźców w prowincji Duhok.
Wsparcie Caritas dla mobilnych klinik.
Ksiądz Tomasz Jegierski- Fundacja SOS Dla Życia
Na miejscu w Kurdystanie współpracuje z fundacją Barzaniego.
W grudniu 2015 do Kurdystanu dotarł ostatni transport z fundacji.
Projekty na ten rok będą koncentrować się na „wyprowadzeniu ludzi z obozów”. Projekt stworzenia farm rolnych (np. uprawa papryki). Projekty kulturalne: hollywoodzki film z kurdyjskim dubbingiem.
Ksiądz Mariusz Boguszewski- Pomoc Kościołowi w Potrzebie:
Organizacja pomaga w Erbilu-jest w stałym kontakcie z biskupem Baszarem Warda w Ankawa. Zachęcamy do zapoznania się z raportem organizacji za rok 2015.
Przykład projektu pomocowego realizowanego u podstaw, w oparciu o lokalne siły: istniało zapotrzebowanie na buty dla potrzebujących: Pomoc Kościołowi w Potrzebie znalazła lokalnego szewca w Erbilu, żeby szył buty.
Pomoc Kościołowi w Potrzebie w 2016 roku deklaruje kontynuowanie pomocy
Grzegorz Gruca- Polska Akcja Humanitarna:
Dotychczas była obecna w Syrii (Homs, Idlib): rozdawana mąka oraz „zestawy nieżywnościowe”.
PAH zapozna się z informacjami. Pomogą one w zaznajomieniu się ze skalą potrzeb.
Jak MSZ wyjdzie z projektem pomocy w Kurdystanie, to PAH służy wsparciem.
Andrzej Antoń- Polski Czerwony Krzyż:
Ostatnio PCK działał głównie na Ukrainie i w Somalii.
PCK ma duży potencjał w pozyskiwaniu środków medycznych. Mogą zebrać sprzęt i materiały.
Zaangażują się, gdy powstanie platforma wymiany komunikacji.
Wiele projektów PCK rozbija się o drugą część ich realizacji- po zebraniu darów, jest problem z transportem i dystrybucją na miejscu.
Razem ze Stanisławem Kracikiem, reprezentującym PCK w Krakowie chętnie spotka się w Krakowie ze Ziyadem Raoofem.
Ziyad Raoof
Przypomniał, że to PCK jako pierwsze pomogło Kurdom, w marcu 1991 roku wysłało transport, gdy trwał exodus Kurdów w góry przy granicy z Turcją, a ludzie umierali z głodu i z zimna
Marta Titaniec:
Komplementarność projektów jest konieczna.
Stanisław Smoleń:
Propozycja kolejnych spotkań, zasugerował rozszerzenie platformy o kolejne podmioty (np. firmy transportowe, które uczestniczyły w transportach do Kurdystanu, takie jak Direx Polska).
Anna Walczyk:
Rola edukacji dla dzieci. Dzieci w obozach bardzo chciałyby chodzić do szkoły.
Długofalowy projekt- otwarcie muzeum dla dzieci w Kurdystanie.
Stanisław Smoleń
Przy okazji poruszenia tego tematu przypomniał, że MSZ kształciło nauczycieli w obozach dla uchodźców.
Jeszcze raz zauważył, że wielu uchodźców zostanie w Kurdystanie już na zawsze. Przypomniał, żeby „wyprowadzić uchodźców z obozów” i proponuje, by popatrzeć na uchodźców jako potencjał rozwojowy Kurdystanu.
Anna Walczyk
Najgorszą rzeczą jest zostawić uchodźców w obozach. W obozach panuje obojętność i przygnębienie. „Trzeba nakarmić ich duszę, nie tylko ciało”
Andrzej Antoń:
znaczenie PR-owej promocji projektów pomocowych.
Leszek Łazowski:
Kurdystan również dzieli problem gospodarek nadmiernie uzależnionych od ropy, konieczność realizowania w Kurdystanie programów, które będą angażować ludzi i technologię.
Ziyad Raoof:
Dziękujemy za pomoc materialną, ale także za know-how. Świeże doświadczenie transformacyjne Polski to produkt, którego naprawdę potrzebuje Kurdystan.
Na naszym spotkaniu z mediami w dniu 20 stycznia powiemy o aktywnościach humanitarnych, o tym, że zostanie stworzona platforma kontaktowa i poprosimy o nagłaśnianie wszystkich inicjatyw realizowanych przez polskie organizacje charytatywne dla Kurdystanu.
Stanisław Smoleń:
Pomysł, żeby doczekać się jakiegoś „projektu-symbolu”, który będzie pamiętany i znany polskiej opinii publicznej w kontekście polskiej pomocy humanitarnej dla Kurdystanu (inspiracja doświadczeniami Arabii Saudyjskiej i operacji rozdzielenia polskich syjamskich bliźniaczek, sfinansowanej przez saudyjskiego monarchę).
Uwaga o potrzebie aktywizacji kurdyjskiej diaspory w Polsce na rzecz pomocy uchodźcom. Diaspory nie tylko z Polski, ale też z całej Europy- Środkowo Wschodniej.
Przykłady takich możliwych inicjatyw: fundowanie stypendiów, organizacja praktyk zawodowych.
Uwagę o potrzebie aktywizacji kurdyjskiej diaspory potwierdziła Anna Walczyk
Ziyad Raoof:
Podziękował za uwagi, potwierdził potrzebę aktywizacji diaspory, lecz jednocześnie przypomniał o inicjatywach, które pojawiały się już z jej strony: mieszkający w Polsce kurdyjski przedsiębiorca Fathi Kalo wysłał ubrania, ustanowienie przez kurdyjskich studentów medycyny w Europy Śr.-Wsch. Organizacji KEMSA (Kurdish European Medical Student Association). KEMSA organizowała już wyjazdy wolontariuszy-studentów medycyny do obozów uchodźców.
Anna Walczyk oraz Stanisław Smoleń:
Propozycja sporządzenia przez biuro KRG listy Kurdów gotowych współpracować z polskimi organizacjami zaangażowanymi pomoc dla Kurdystanu.
Leszek Łazowski:
Sugestia wyznaczenia przez biuro KRG koordynatora platformy kontaktowej, który będzie prowadzić cykliczne spotkania i zawsze będzie w stanie udzielić organizacjom humanitarnym informacji o potrzebach.
Ziyad Raoof:
Wyznaczymy taką osobę.
Stanisław Smoleń:
Prosi, aby o wszystkich prowadzonych działaniach informować konsulat w Erbilu. Wszystko dawać także do wiadomości konsula Bogusława Ochodka.
Ziyad Raoof:
Będziemy informować.
Leszek Łazowski:
Będzie pomoc dla Kobane
Ziyad Raoof:
Podkreślił znaczenie odbudowy Shingal, zaapelował o włączenie się w ten projekt i zachęcanie do udziału polskich firm, bo to dla nich szansa.
Stanisław Smoleń
Zauważył, że stopień zniszczenia Shingal jest tak wielki, że zapewne trzeba będzie odbudować miasto od podstaw. Polska wpłaca po 1 milion euro rocznie do różnych agencji ONZ. W tym roku polska chce, żeby te pieniądze docierały do specjalnych funduszy dedykowanych UNDP. Mamy doświadczenie polskich inżynierów na Bliskim Wschodzie.
Ziyad Raoof
Podziękowanie wszystkim przybyłym za spotkanie. Zapowiedź kolejnych spotkań w tym składzie.
Maciej Legutko
Zapowiedź wysłania protokołu oraz podtrzymywania kontaktu